مناظره امام صادق (ع) با ابوحنیفه
در مورد فتوا دادن ابوحنیفه بر اساس قیاس:
روزی ابوحنیفه برای ملاقات با امام صادق به خانه امام
آمد، اجازه ملاقات خواست ولی امـام اجازه ندادند.
ابوحنیفه می گوید: دَمِ در، مقداری توقف کردم تا اینکه
عده‌ای از مردم کوفه آمدند، اجازه ملاقات خواستند
حضرت به آن اجازه داد. من هم با آنها داخل خانه
شدم وقتی به حضورش رسـیدم گفتم: شایسته است،
که شـما نماینده‌ای به کوفه بفرستید مردم آن سامان را
از ناسزا گفتن به اصحاب حضرت محمد (ص) نهی
کنید. بیش از ده هزار نفر در این شـهر به یاران پیامبر
ناسزا می گویند.
امام فرمود: مردم از من نمی پذیرند.
ابوحنیفه: چگونه ممکن است سخن شـما را نپذیرند در
صورتی که شـما فرزند پیامبر خدا هستید؟
امام می فرماید: تو خودت یکی از همانها هستی که
گـوش به حرف مـن نمی دهی! مگر بدون اجازه من
داخـل خانه نشدی؟ بدون اینکه بگویم ننشستی؟ بی
اجازه شروع به سخن گفتن ننمودی؟
آنگاه امام در ادامه فرمود: شنیدیم که تو بر اساس
قیاس فتوا می‌دهی؟
ابوحنیفه گفت: آری.
امـام فرمودند: وای بر تـو اولین کسی کـه براساس
قیاس نظر داد شـیطان بود. وقتی که خداوند به او
دستور داد که به آدم سجده کند، گفت: من سجده نمی
کنم، زیرا که من را از آتش آفریدی و انسان را از خاک.
و آتش گرامی تر از خاک است.
سپس امام برای اثبات بطلان قیاس مـواردی از قوانین
اسلام را که بر مخالف این اصل می‌باشد ذکر کرد و
فرمود: به نظر تو کشتن کسی به ناحق مهمتر است یا
زنا؟
